Худал мэдээлэл тараах гэмт хэргийн эрх зүйн зохицуулалтыг боловсронгуй болгох нь /үзэл бодлоо илэрхийлэх эрх чөлөө/

Түвшинтулгын Насанцэцэг

Бакалаврын ажил

Үндсэн хуулийн эрх зүй, Эрүүгийн эрх зүй

Ардчилсан нийгмийн тулгуур эрх гэж нэрлэгддэг үг хэлэх, үзэл бодлоо илэрхийлэх, хэвлэн нийтлэх эрх нийгмийн үнэнг гаргаж, түүнийг засах боломж олгодог тул маш чухал эрхэнд тооцогддог. Энэхүү эрх нь төрийн байгууллага, албан тушаалтны үйл ажиллагаанд хяналт, хязгаарыг тогтоож шударга ёсыг бий болгоход маш чухал үүргийг гүйцэтгэдэг.
Монгол улс 1992 оны Үндсэн хуулиараа энэ эрхийг бүрэн баталгаажуулсан. Монгол улсын Үндсэн хуулийн Арван зургадугаар зүйлийн арван зургаа дахь хэсэгт “итгэл үнэмшилтэй байх, үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэх, үг хэлэх, хэвлэн нийтлэх, тайван жагсаал, цуглаан хийх эрх чөлөө”-г баталгаатай эдлэхээр зохицуулжээ. Эдгээр эрх, эрх чөлөө нь хоорондоо нягт холбоотой, нэгийг нь хязгаарлахад нөгөө нь хөндөгдөж байдаг учир ийнхүү нэг зүйлд багтаан баталгаажуулсан байна. Олон усын байгууллагуудын хэд хэдэн судалгаагаар Монгол улсын хувьд үзэл бодлоо илэрхийлэх, үг хэлэх, хэвлэн нийтлэх эрх, эрх чөлөөний хэрэгжилт маш тааруу үнэлгээ авсан хэвээр байна. Үүний гол шалтгаан нь хууль, эрх зүйн орчин тааруу байгаатай холбоотой юм. Мөн 2015 онд НҮБ-с үг хэлэх хэвлэн нийтлэх эрх чөлөөний баталгааг хангах талаар Монгол улсад 8 зөвлөмжийг өгсөн боловч одоог хүртэл алийг нь ч биелүүлээгүй байна. Олон улсын байгууллагуудаас Монгол улсад ирүүлсэн зөвлөмжөөр уг эрхийг хэрэгжих хууль зүйн баталгааг сайжруулах шаардлагатай тухай зөвлөж байна.
Монгол улс гүтгэх, доромжлох үйлдлийг олон жил гэмт хэрэгт тооцож ирсэн харин 2015 оны Эрүүгийн хуулиар хүчингүй болгож, Зөрчлийн хуулиар зохицуулж байгаад 2020 онд Зөрчлийн тухай хуульд заасан гүтгэх зөрчлийг хүчингүй болгож, эгүүлэн Эрүүгийн хуулиар худал мэдээлэл тараах гэмт хэрэг болгон хуульчилсан байна. Эрүүгийн хуулийн 13.14-т заасан худал мэдээлэл тараах гэмт хэрэг нь хүний нэр, төр, алдар хүндийг хамгаалсан зохицуулалт болсон ч гэмт хэргийн обьектив талыг нарийвчлан зохицуулаагүйгээс худал мэдээлэлд итгэсэн, болгоомжгүй үйлдлийнхээ улмаас хариуцлага хүлээж байна.
Иймд үзэл бодлоо илэрхийлэх, хэвлэн нийтлэх эрх чөлөөг хэрхэн хамгаалдаг талаар болон уг эрх чөлөөний хязгаарлалт ямар хэмжээнд байх шаардлагатай талаар судалж олон улсын хэм хэмжээнд нийцэхүйц үзэл бодлоо илэрхийлэх, хэвлэн нийтлэх эрхийг хэрэгжих баталгааг бий болгох, хууль эрх зүйн орчин дахь хийдэл, дутагдлыг судлан шийдвэрлэх арга замыг илэрхийлэх нь зайлшгүй шаардлагатай байгаа юм.

Үзэл бодлоо илэрхийлэх эрх, эрх чөлөө, худал мэдээлэл тараах гэмт хэрэг, үндсэн эрхийн хязгаарлалт

2021-01-30

51

Монгол

Бүрэн эхээр нь үзэх

2021-10-04

5119

186

50

Т.Насанцэцэг “Худал мэдээлэл тараах гэмт хэргийн эрх зүйн зохицуулалтыг боловсронгуй болгох нь /үзэл бодлоо илэрхийлэх эрх чөлөө/” (2021), ... дахь/дэх тал. Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/1054

Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх