Бүтээлийн нэр
Хяналтын журмаар гомдол гаргах шалгуурын үзэл баримтлал ба улсын дээд шүүхийн чиг үүрэг: Хууль хэрэглээний нэгдмэл байдлыг хангах арга хэрэгсэл болох нь
Зохиогч
Хэлбэр
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл
Салбар
Үндсэн хуулийн эрх зүй,
Шүүх эрх мэдэл
Бүтээлийн товч
Монгол Улсын хууль зүйн салбарт сүүлийн гурван жилд гарсан өөрчлөлтөөс ирэх жилүүдийн өнгө тодорхойлогдоно гэхэд хилсдэхгүй бөгөөд 2019 оны Үндсэн хуулийн нэмэлт, өөрчлөлт, 2021 оны Шүүхийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулга зэрэг суурь хуулиудын хэрэгжилтийн үр нөлөө, зохицуулалтын тогтвортой байдал хэрхэх бол гэсэн томоохон сорилт биднийг хүлээж байна.
Хууль тогтоогчоос Шүүхийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгад зарчмын шинжтэй шинэ зохицуулалт хэд хэдийг хуульчилсан ба салбарын мэргэжилтэн, хууль хэрэглэгч субъектүүдийн дунд өрнөх хэлэлцүүлэг эрчимтэй байгаа энэ үед судлаач, хуульч, өмгөөлөгчдийн санал, бодлоо уралдуулж байгаа сэдэв нь хяналтын журмаар гомдол гаргах үндэслэл яах аргагүй мөн билээ.
Энэ нь хэдийгээр дотоодын эрх зүйд цоо шинэ биш боловч шинэлэг зохицуулалт болсон, мөн эрх зүйн соёл өндөр хөгжсөн бусад улсуудын хувьд “шүүлтүүрийн тогтолцоо” (англ. filtering system); “шүүлтүүрийн арга хэрэгсэл” (англ. filtering mechanism); сонгох шалгуур (англ. the Selection Criteria) хэмээх томьёоллоор өмнө нь байсан, одоо ч байгаа ойлголт юм. Иймд энэхүү ойлголтын үзэл баримтлал, Монгол Улсын хөрсөнд “албан ёсоор” хуульчлагдсан нь бусад улсынхтай дүйх эсэх, зарим судлаачийн асууж байгаа шиг үүнийг “Stare decisis”-ийн зарчмын эхлэл тавигдсан гэж үзэх эсэх, хэрэв тийм бол энэ нь Монгол Улсын эрх зүйн тогтолцооны соёл, уламжлалтай зөрчилдөх эсэх, үгүй бол өөрөөр хэрхэн ойлгож хэрэглэх зэрэг асуултад хариулт эрснээс үндэслэн энэхүү илтгэлийг бичлээ.
Энэхүү илтгэлд бичсэн агуулга, санаа нь илтгэл бичигчийн хувь судлаачийн үүднээс хандаж, гагцхүү онолын талаас нь судлахыг хичээсэн бичил судалгаа бөгөөд практик нөхцөл байдал, хэрэгжүүлэх арга замыг хөндөөгүй, мөн аливаа байгууллагын үзэл баримтлал, байр суурийг төлөөлөхгүй болохыг дурдах нь зүйтэй.
Хууль тогтоогчоос Шүүхийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгад зарчмын шинжтэй шинэ зохицуулалт хэд хэдийг хуульчилсан ба салбарын мэргэжилтэн, хууль хэрэглэгч субъектүүдийн дунд өрнөх хэлэлцүүлэг эрчимтэй байгаа энэ үед судлаач, хуульч, өмгөөлөгчдийн санал, бодлоо уралдуулж байгаа сэдэв нь хяналтын журмаар гомдол гаргах үндэслэл яах аргагүй мөн билээ.
Энэ нь хэдийгээр дотоодын эрх зүйд цоо шинэ биш боловч шинэлэг зохицуулалт болсон, мөн эрх зүйн соёл өндөр хөгжсөн бусад улсуудын хувьд “шүүлтүүрийн тогтолцоо” (англ. filtering system); “шүүлтүүрийн арга хэрэгсэл” (англ. filtering mechanism); сонгох шалгуур (англ. the Selection Criteria) хэмээх томьёоллоор өмнө нь байсан, одоо ч байгаа ойлголт юм. Иймд энэхүү ойлголтын үзэл баримтлал, Монгол Улсын хөрсөнд “албан ёсоор” хуульчлагдсан нь бусад улсынхтай дүйх эсэх, зарим судлаачийн асууж байгаа шиг үүнийг “Stare decisis”-ийн зарчмын эхлэл тавигдсан гэж үзэх эсэх, хэрэв тийм бол энэ нь Монгол Улсын эрх зүйн тогтолцооны соёл, уламжлалтай зөрчилдөх эсэх, үгүй бол өөрөөр хэрхэн ойлгож хэрэглэх зэрэг асуултад хариулт эрснээс үндэслэн энэхүү илтгэлийг бичлээ.
Энэхүү илтгэлд бичсэн агуулга, санаа нь илтгэл бичигчийн хувь судлаачийн үүднээс хандаж, гагцхүү онолын талаас нь судлахыг хичээсэн бичил судалгаа бөгөөд практик нөхцөл байдал, хэрэгжүүлэх арга замыг хөндөөгүй, мөн аливаа байгууллагын үзэл баримтлал, байр суурийг төлөөлөхгүй болохыг дурдах нь зүйтэй.
Түлхүүр үг
Хяналтын журмаар гомдол гаргах; Шүүхэд хандах эрх; Улсын дээд шүүхийн чиг үүрэг; Хууль хэрэглээний нэгдмэл байдал; Жишгийн эрх зүй; Stare Decises; Filtering System; Filtering Mechanism; Public Purpose; Private Purpose; Right of Access to the Supreme Court;
Бичигдсэн огноо
2021-12-30
Хуудсын тоо
11
Хэл
Монгол
Бүтээл
Байршуулсан огноо
2022-01-12
Товч мэдээлэл үзсэн
4474
Бүрэн эхээр нь үзсэн
259
Эшлэлийн тоо
33
Санал болгож буй эшлэлийн загвар
С.Цэрэндолгор
“Хяналтын журмаар гомдол гаргах шалгуурын үзэл баримтлал ба улсын дээд шүүхийн чиг үүрэг: Хууль хэрэглээний нэгдмэл байдлыг хангах арга хэрэгсэл болох нь” (2021), ... дахь/дэх тал.
Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/1146
Цуглуулганд нэмэх
Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ

2025 оны 01 дүгээр сарын эрэлттэй бүтээлийн чансаа
4 days ago

Шүүхээр шийдвэрлэсэн захиргааны хэргийн 2017-2023 оны түүхчилсэн статистик мэдээлэл
1 week ago

Ep 32 | Давагдашгүй хүчин зүйл нь Зээлдэгчийг үүргээс чөлөөлөх, багасгах үндэслэл болох уу?
3 weeks ago

Сэжигтэн П.Цагаан, Ц.Элбэгдорж нарыг баривчлах тухай шүүгчийн захирамжийг хүчингүй болгуулах тухай нийслэлийн прокурор болон мөрдөгчийн саналыг шүүх хүлээн авлаа
1 month ago
ШҮҮХИЙН ШИЙДВЭРИЙН ХУРААНГУЙ
-
Гэрээний хавсралтад зааснаар ам.долларын ханшийн зөрүүг гэрээний үүргийг хугацаанд нь биелүүлээгүйгээс учруулсан хохиролд тооцохоор нэхэмжилснийг хэрэгсэхгүй болгов.
2025-02-07
-
Австрали улсын холбооны шүүхийн шийдвэрийн хураангуй-Олон улсын гэрээ, хэлэлцээрийг хэрэгжүүлэх үүрэгтэй холбоотой парламент, засгийн газрын бодлого тодорхойлох асуудал нь шүүхийн хяналтын хүрээ, хязгаарт хамааралгүй.
2025-02-06
-
Хувьцаа худалдах-худалдан авах хэлцэл байгуулахдаа компанийн бусдад төлөх өр төлбөрийг мэдээгүй нь хэлцлийг хүчингүйд тооцуулах үндэслэл болох уу?
2025-02-04
-
Монгол Улсын Дээд шүүх
2025-02-08 Сэтгүүлдуудаж байна ! -
Энхбуянт Отгонбаатар
2025-02-08 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Монгол Улсын Дээд шүүх
2025-02-07 Сэтгүүлдуудаж байна ! -
Монгол Улсын Дээд шүүх
2025-02-07 Сэтгүүлдуудаж байна ! -
Монгол Улсын Дээд шүүх
2025-02-07 Сэтгүүлдуудаж байна ! -
Болдхуягийн Пүрэвсүрэн
2025-02-07 Эрх зүйн шүүмждуудаж байна ! -
Монгол Улсын Дээд шүүх
2025-02-05 Сэтгүүлдуудаж байна ! -
Ганхуягийн Агар-Эрдэнэ
2025-02-05 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Монгол Улсын Дээд шүүх
2025-02-05 Сэтгүүлдуудаж байна ! -
Монгол Улсын Дээд шүүх
2025-02-04 Сэтгүүлдуудаж байна !