Бүтээлийн нэр
Аналоги ба хүний эрхийн хамгаалалт: иргэний хэргийн шүүн таслах ажиллагааны хүрээнд
Зохиогч
Тэмдэглэл
Б.Чимид багшийн нэрэмжит 13 дахь удаагийн шилдэг илтгэлийн уралдааны судлаачдын салбарт Гуравдугаар байрт шалгарсан илтгэл
Хэлбэр
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл
Салбар
Иргэний эрх зүй,
Иргэний процессын эрх зүй
Бүтээлийн товч
Энэхүү судалгааны ажлаар шүүх аналогийг хэрхэн хийх, түүгээр дамжуулан хүний эрхийн хамгаалалтыг тэлж, эрх зүйг хөгжүүлэх бүрэн боломжтой гэдгийг жишээн дээр нотолж, харуулах болно. Ингэхдээ силлогизм, аналоги, эсрэг дүгнэлт гэх формаль логикийн оюун дүгнэлтийн хэлбэрүүдийг практик хэрэглээн дээр авч үзэв. Үүнд:
(1) Силлогизмын мухардал яагаад аналоги хэрэглэхийг шаарддаг тухай:
F1: А-ийн үхэр (S) Б -гийн байшингийн цонхийг хагалсан (M).
F2: Амьтны үйлдлээс хүний амь, эрүүл мэндэд учирсан гэм хорыг (M!!)
тухайн амьтны өмчлөгч буюу эзэмшигч хариуцна (R) [ИХ-ийн §501.1].
E: Иймд А үхрийн эзэн (S) тул гэм хорыг хариуцна(R)!!!.
(2) Доорх схемд үндэслэн аналоги хийх аргачлалыг хууль хэрэглээний үүднээс хэрхэн ойлгож, хэрэглэж болох талаар авч үзэв:
Аналоги:
F1: Px, Py, Pc ... шинжтэй
F2: Px, Py, Pz ... ба Q шинжтэй
Rn: Px, Py бол Q-ийн шалтгаан
E : Иймд F1 нь Q шинжтэй.
Эсрэг дүгнэлт:
F1: Px, Py, Pc ... шинжтэй
F2: Px, Py, Pz ... ба Q шинжтэй
Rn: Pz бол Q-ийн шалтгаан
E : Иймд F1 нь Q шинжтэй гэж үзэхгүй.
(3) Аналоги хийх аргачлалын дагуу “шалгагдаж байсан хэрэг нь хэрэгсэхгүй болж, цагаатсан яллагдагч эрүүгийн процессын явцад учирсан сэтгэл санааны хохирлоо мөнгөөр нөхөн төлүүлэх шаардлага бүхий хэрэг”-ийг шийдвэрлэсэн УДШ-ийн тогтоолуудад дүн шинжилгээ хийх замаар аналогийн АЧ ХОЛБОГДОЛ, АРГА ЗҮЙГ кейс дээр харуулна. Ингэхдээ ИХ-ийн §511.1 дэх хэсгийн зохицуулалт нь алдар хүндэд төдийгүй тус хэрэгт хэрэглэгдэнэ гэсэн байр суурийг хамгаалах болно.
Тус судалгааны сэдэв нь хууль хэрэглээний ойлголтод маань гэгээ нэмсэн маш чухал ач холбогдолтой байсан гэдгийг судлаачийн хувьд онцолж тэмдэглэе.
(1) Силлогизмын мухардал яагаад аналоги хэрэглэхийг шаарддаг тухай:
F1: А-ийн үхэр (S) Б -гийн байшингийн цонхийг хагалсан (M).
F2: Амьтны үйлдлээс хүний амь, эрүүл мэндэд учирсан гэм хорыг (M!!)
тухайн амьтны өмчлөгч буюу эзэмшигч хариуцна (R) [ИХ-ийн §501.1].
E: Иймд А үхрийн эзэн (S) тул гэм хорыг хариуцна(R)!!!.
(2) Доорх схемд үндэслэн аналоги хийх аргачлалыг хууль хэрэглээний үүднээс хэрхэн ойлгож, хэрэглэж болох талаар авч үзэв:
Аналоги:
F1: Px, Py, Pc ... шинжтэй
F2: Px, Py, Pz ... ба Q шинжтэй
Rn: Px, Py бол Q-ийн шалтгаан
E : Иймд F1 нь Q шинжтэй.
Эсрэг дүгнэлт:
F1: Px, Py, Pc ... шинжтэй
F2: Px, Py, Pz ... ба Q шинжтэй
Rn: Pz бол Q-ийн шалтгаан
E : Иймд F1 нь Q шинжтэй гэж үзэхгүй.
(3) Аналоги хийх аргачлалын дагуу “шалгагдаж байсан хэрэг нь хэрэгсэхгүй болж, цагаатсан яллагдагч эрүүгийн процессын явцад учирсан сэтгэл санааны хохирлоо мөнгөөр нөхөн төлүүлэх шаардлага бүхий хэрэг”-ийг шийдвэрлэсэн УДШ-ийн тогтоолуудад дүн шинжилгээ хийх замаар аналогийн АЧ ХОЛБОГДОЛ, АРГА ЗҮЙГ кейс дээр харуулна. Ингэхдээ ИХ-ийн §511.1 дэх хэсгийн зохицуулалт нь алдар хүндэд төдийгүй тус хэрэгт хэрэглэгдэнэ гэсэн байр суурийг хамгаалах болно.
Тус судалгааны сэдэв нь хууль хэрэглээний ойлголтод маань гэгээ нэмсэн маш чухал ач холбогдолтой байсан гэдгийг судлаачийн хувьд онцолж тэмдэглэе.
Түлхүүр үг
аналоги, эсрэг дүгнэлт, силлогизм, үндэслэгдсэн шийдвэр, хууль үгүй бол эрх
үгүй, эрх зүйн хамгаалалт, эрх зүйн хийдэл, хэм хэмжээг төсөөтэй хэрэглэх
үгүй, эрх зүйн хамгаалалт, эрх зүйн хийдэл, хэм хэмжээг төсөөтэй хэрэглэх
Бичигдсэн огноо
2021-12-30
Хуудсын тоо
10
Хэл
Монгол
Бүтээл
Байршуулсан огноо
2022-01-12
Товч мэдээлэл үзсэн
4310
Бүрэн эхээр нь үзсэн
48
Эшлэлийн тоо
41
Санал болгож буй эшлэлийн загвар
Д.Мягмарсүрэн
“Аналоги ба хүний эрхийн хамгаалалт: иргэний хэргийн шүүн таслах ажиллагааны хүрээнд” (2021), ... дахь/дэх тал.
Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/1150
Цуглуулганд нэмэх
Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ

“Дагнасан шүүхийн тогтолцоо: Хүүхдийн эрх ашиг ба гэр бүл” олон улсын эрдэм шинжилгээний хурал (III хэсэг)
1 day ago

“Дагнасан шүүхийн тогтолцоо: Хүүхдийн эрх ашиг ба гэр бүл” олон улсын эрдэм шинжилгээний хурал (II хэсэг)
4 days ago

S2EP22. А.Түвшинтөгс: Бэлэглэлийн гэрээг хүчингүй болгох болон хүчин төгөлдөр бус тооцсон талаар маргаан шийдвэрлэсэн шүүхийн шийдвэрт хийсэн дүн шинжилгээ
5 days ago

“Дагнасан шүүхийн тогтолцоо: Хүүхдийн эрх ашиг ба гэр бүл” олон улсын эрдэм шинжилгээний хурал (I хэсэг)
6 days ago
ШҮҮХИЙН ШИЙДВЭРИЙН ХУРААНГУЙ
-
Даатгуулагч нэн даруй мэдэгдэх үүргээ биелүүлээгүй нь даатгагчийн ашиг сонирхолд ноцтой хохирол учруулаагүй бол нөхөн төлбөрийг төлөх үүрэгтэй
2025-06-29
-
Түр саатуулах хугацаа тооцох заалт нь Үндсэн хууль зөрчсөн тухай Цэцийн дүгнэлт (2024, №03)-ийн тойм
2025-06-27
-
Ашиглалтын тусгай зөвшөөрөл бүхий талбайн газрын төлбөрийг уурхайн эдэлбэр газрын хэмжээгээр ногдуулж төлнө
2025-06-27
-
Элбэгзаяагийн Төгстөгөлдөр
2025-07-01 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Эрхэмбаярын Энхцэцэг
2025-07-01 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Нээлттэй Нийгэм Форум Ө.Болортуяа, Б.Ганцэцэг, М.Насанбат, Н.Номинзул
2025-06-30 Эрх зүйн шүүмждуудаж байна ! -
Элбэгзаяагийн Төгстөгөлдөр
2025-06-30 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Ганбат Мөнхтулга
2025-06-26 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Батсайханы Мөнхзул
2025-06-26 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Ганбат Мөнхтулга
2025-06-25 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Баатарын Сарантуяа
2025-06-24 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Ганбат Мөнхтулга
2025-06-24 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Judilogy
2025-06-23 Мэдээллийн хуудасдуудаж байна !