Бүтээлийн товч
Монгол Улсын Үндсэн хуулиар Улсын Дээд шүүхэд Үндсэн хуулиас бусад хуулийг тайлбарлах эрхийг олгосон байдаг бөгөөд тус заалт нь Шүүхийн тухай хуулиар нарийвчлан зохицуулагдсан байдаг. Монгол Улсын хувьд 1993 оны Шүүхийн тухай хуулийн дагуу Улсын Дээд шүүхэд иргэд, хуулийн этгээдээс хуулийн зүйл, заалтыг тайлбарлуулахаар хандсаны үндсэн дээр тогтоол гарган хууль тайлбарлаж ирсэн практик 2010 оныг хүртэл хадгалагдсаар байсан юм. Гэтэл 2012 онд Шүүхийн багц хууль батлагдсанаар Улсын Дээд шүүхээс хууль тайлбарлахдаа казуал хэлбэрээр хууль тайлбарлахаар зохицуулагдаж дээрх практикийг халсан. Ийнхүү Шүүхийн тухай хуулийн 17 дугаар зүйлийн 17.3.1-т “...Үндсэн хуулиас бусад хуулийг зөв хэрэглэх талаар албан ёсны тайлбарыг тодорхой хэрэг, маргааныг хянан шийдвэрлэх замаар гаргах...” хэмээн зохицуулагдсан байсан ч энэхүү заалт хэрхэн хэрэгжих нь тодорхойгүй хэвээр байсан. 2015 онд иргэдээс Үндсэн хуулийн Цэцэд дээрх заалт Үндсэн хууль зөрчсөн хэмээн мэдээлэл гаргаснаар тус заалтыг Үндсэн хуулийн зөрчлийн шинж агуулсан хэмээн дүгнэж шийдвэрлэн хүчингүй болгосон байна. Үүнээс хойш Үндсэн хуулиараа хууль тайлбарлах эрх нь Улсын Дээд шүүхэд нээлттэй, хэвээр хадгалагдсаар байгаа хэдий ч нарийвчилсан хууль тогтоомж болох Шүүхийн тухай хуулиараа тус хууль тайлбарлах эрхийн тухай мөн хэрхэн хэрэгжүүлэх асуудал нь огт тусгагдаагүй буюу сул байсаар байна. Иймд Улсын Дээд шүүх мэргэжлийн удирдлагаар хангах чиг үүргийнхээ хүрээндээ Үндсэн хуульд заасны дагуу үндсэн хуулиас бусад хуулийг тайлбарлах талаар нарийвчлан судлах шаардлага үүсчээ.
Түлхүүр үг
үндсэн хууль, шүүх эрх мэдэл, Улсын Дээд шүүх, хууль тайлбарлах, албан ёсны тайлбар, албан бус тайлбар, бүрэн эрх, норматив, казуаль, абстракт, шүүхийн жишиг, Үндсэн Хуулийн Цэц
