Бүтээлийн нэр
“Эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах, орчны бохирдол, байгалийн тэнцэл алдагдахаас хамгаалуулах эрх”-ийн ойлголт, тайлбар, хэрэглээ ...
Зохиогч
Хэлбэр
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл
Салбар
Үндсэн хуулийн эрх зүй
Бүтээлийн товч
Үндсэн хуулийн 16.2-т зааснаар Монгол улсын иргэн “Эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах, орчны бохирдол, байгалийн тэнцэл алдагдахаас хамгаалуулах эрхтэй”. Харин иргэний энэхүү үндсэн эрх бодитой хамгаалагдаж, сэргээгдэж чадахгүй буйд нийт иргэд шүүмжлэлтэй хандсаар байна. Шалтгааныг ядууралтай шууд холбон, гарцыг эдийн засгийн өсөлтөөр тайлбарлаж, иргэдийг бохирдуулагч, бохирдогч болгож буй төрийн идэвхгүй байдлыг үндсэн эрхийн гол зөрчил гэж харж байна. Үндсэн хуульд “Төр … хүний эрх, эрх чөлөөг зөрчихтэй тэмцэх, хөндөгдсөн эрхийг сэргээн эдлүүлэх үүргийг иргэнийхээ өмнө хариуцахаар” тогтоосон.
Харин энэхүү үүргээ хэрхэн бодитоор хэрэгжүүлэх эрх зүйн шийдэл тодорхойгүй байна. Энэ өгүүллэгээр төрийн идэвхгүй (эс үйлдэл) байдлыг хэрхэн идэвхжүүлэх эрх зүйн шийдлийн талаар өгүүлэх болно. Эрх мэдэл хуваах онолын дагуу шүүх эрх мэдлийг хэрэгжүүлэгч байгууллага нь үндсэн эрхийг хамгаалагч, төрийн бусад байгууллагад хууль ёсны шаардлага тавих чиг үүргийг өөртөө хадгалдаг онцгой институц байдаг. Монгол улсын шүүхэд (Үндсэн хуулийн шүүх болон бусад шүүх) 3-р үеийн хүний эрхийн дээрх заалтыг хүлээн зөвшөөрч, иргэдийн зөрчигдсөн, зөрчигдөж болзошгүй эрхийг сэргээх эрх хэмжээ хаалттай байна.
Иймд чухам ямар хязгаарын хүрээнд “Эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах … эрхийг” хамгаалах, сэргээх эрх зүйн боломжийг нээлттэй болгох вэ гэдэг асуултад өгүүллийн зорилго оршино. Үүний тулд “Эрүүл аюулгүй орчинд амьдрах … эрх”-ийг хэрхэн ойлгох, тайлбарлах болон хэрэглэх асуудлыг зохих төвшинд өгүүлнэ.
Харин энэхүү үүргээ хэрхэн бодитоор хэрэгжүүлэх эрх зүйн шийдэл тодорхойгүй байна. Энэ өгүүллэгээр төрийн идэвхгүй (эс үйлдэл) байдлыг хэрхэн идэвхжүүлэх эрх зүйн шийдлийн талаар өгүүлэх болно. Эрх мэдэл хуваах онолын дагуу шүүх эрх мэдлийг хэрэгжүүлэгч байгууллага нь үндсэн эрхийг хамгаалагч, төрийн бусад байгууллагад хууль ёсны шаардлага тавих чиг үүргийг өөртөө хадгалдаг онцгой институц байдаг. Монгол улсын шүүхэд (Үндсэн хуулийн шүүх болон бусад шүүх) 3-р үеийн хүний эрхийн дээрх заалтыг хүлээн зөвшөөрч, иргэдийн зөрчигдсөн, зөрчигдөж болзошгүй эрхийг сэргээх эрх хэмжээ хаалттай байна.
Иймд чухам ямар хязгаарын хүрээнд “Эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах … эрхийг” хамгаалах, сэргээх эрх зүйн боломжийг нээлттэй болгох вэ гэдэг асуултад өгүүллийн зорилго оршино. Үүний тулд “Эрүүл аюулгүй орчинд амьдрах … эрх”-ийг хэрхэн ойлгох, тайлбарлах болон хэрэглэх асуудлыг зохих төвшинд өгүүлнэ.
Түлхүүр үг
үндсэн эрх, эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах эрх, эрүүл аюулгүй орчинд амьдрах эрхийн тухай ойлголт, тайлбар, байгаль орчны эрх, байгалийн тэнцэл
Бичигдсэн огноо
2017-10-25
Хуудсын тоо
14
Хэл
Монгол
Бүтээл
Байршуулсан огноо
2021-04-29
Товч мэдээлэл үзсэн
5605
Бүрэн эхээр нь үзсэн
224
Эшлэлийн тоо
50
Санал болгож буй эшлэлийн загвар
Д.Баяр
““Эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах, орчны бохирдол, байгалийн тэнцэл алдагдахаас хамгаалуулах эрх”-ийн ойлголт, тайлбар, хэрэглээ ...” (2017), ... дахь/дэх тал.
Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/946
Цуглуулганд нэмэх
Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ
legal talk+ №03 – Цэц шинэчлэгдэх үү?
1 day ago
"Төв банкны бие даасан, хараат бус байдал, түүний эрх зүйн зохицуулалт" сэдэвт эрдэм шинжилгээний хурал - 2021
1 day ago
Special Ep4: УИХ-ын 2023 оны Хавар, Намрын ээлжит чуулганаар ямар хуулиуд хэлэлцэгдэж байна вэ?
1 day ago
Special Ep3: ChatGPT хуулийн салбарт
1 week ago
ШҮҮХИЙН ШИЙДВЭРИЙН ХУРААНГУЙ
-
Мэргэжлийн хариуцлагын даатгалаас бусад тохиолдолд даатгалын гэрээ нь бизнес эрхлэгчийн мөрдвөл зохих хэм хэмжээг зөрчсөний улмаас бий болох хохирлоос сэргийлэх агуулгатай байх боломжгүй
2024-04-25
-
Ашиглалтын тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч ба байгаль орчныг хамгаалах, орон нутгийн хөгжилд дэмжлэг үзүүлэх гэрээ
2024-04-19
-
Гэмт хэрэгт сэрдэгдэж буй хүнд хууль сануулж, өөрийнх нь эсрэг гэрчийн мэдүүлэг авахыг сэжигтэн, яллагдагчаас мэдүүлэг гаргуулахаар шахалт үзүүлсэнд тооцно
2024-04-08
-
Judilogy
2024-04-22 Мэдээллийн хуудасдуудаж байна ! -
Tsogoo Lkhagva
2024-04-19 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Шүүхийн сургалт, судалгаа, мэдээллийн хүрээлэн
2024-04-19 Сэтгүүлдуудаж байна ! -
Пүрвээгийн Баттулга, Болор-Эрдэнийн Төрболд
2024-04-19 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Judilogy
2024-04-16 Мэдээллийн хуудасдуудаж байна ! -
Alternative NGO
2024-04-12 Гарын авлага & Аргачлалдуудаж байна ! -
Баттулгын Дөлгөөн
2024-04-10 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Зоригтбаатарын Ганзориг, Мөнхтөмөр Маралмаа, Баттөрийн Мягмарсүрэн, Нээлттэй Нийгэм Форум, Равданбямбын Оюундэлгэр, Бат-Эрдэм Төрбат
2024-04-10 Судалгааны тайландуудаж байна ! -
Лхамсүрэнгийн Отгонбаяр
2024-04-08 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Тунгалагсайхан Болор-эрдэнэ
2024-04-08 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна !