Монголчууд нэн эртнээс мөнх тэнгэрийг эрхэмлэн дээдэлж, шүтэж ирсэн мөнх тэнгэрийг шүтэх үзэл нь Монголын төр, эрх зүйн сэтгэлгээний гүн ухааны үндэс болно. Ер нь Дорнодахины улс орны ард түмэн, ялангуяа монголчууд ямар нэгэн ид шид, ер бусын тэнгэрийг бус, харин оюун санааны дээд мөнх тэнгэр, амьдралын эх булаг болсон газрыг шүтэж ирсэн нь өрнөдийн улс орнуудаас ялгагдах нэг гол онцлог болно. Иймд чухамхүү монголчууд яагаад мөнх тэнгэрийг шүтэх болов? Мөнх тэнгэр гэж чухам юу болох? нь судлаачдын анхаарлыг татсан асуудал мөн. Ялангуяа өнөө үед Монгол улсад өөрчлөлт шинэчлэлт хийгдэж, уламжлалыг сэргээж байгаа нөхцөлд монголчууд бид өөрсдийн үнэт зүйлсийг илрүүлэн гаргаж, дахин үнэлэх зайлшгүй шаардлага урган гарч байна.
Монголчууд эртнээс өөрсдийн оршихуйн үндэс, объектив ахуйн шаардлагын илрэлийг оюун ухаанаараа үнэлэн эрхэмлэн дээдэлж ирсэн билээ. Орчин үед Монгол улс түүхэн уламжлалаа сэргээн үнэт зүйлсийг дахин үнэлэх шаардлага бий болж байгаа нөхцөлд монголчуудын дэлхийн тавцанд нэрээ цуурайтуулж, хүчирхэг байсан ХШ зууны үнэт зүйлсийг, ялангуяа төр, эрх зүйн сэтгэлгээний үнэт зүйлсийг судлан тодорхойлон гаргах явдал чухал юм. Гэхдээ үнэт зүйлсийг тодорхойлохийн зэрэгцээ түүний мөн чанарт дөхөж очих явдал хамгийн чухал болно.
Иймд монголын төр ёсны сургаалийн гүн ухааны үндэс болсон “Мөнх тэнгэрийг шүтэх үзэл”-ийн бодит агуулга, мөн чанарыг шинжлэх ухааны үүднээс гаргаж тавих явдал зайлшгүй чухал байгаа тул энэ үндсэн дээр мөнх тэнгэрийн агуулга, мөн чанарыг бодитой судлан тогтоохын тулд энэхүү асуудлыг хэл шинжлэл, философи, антропологи, астрономи, домог зүй, шашны талаас авч үзэв

13-р зууны Монголчууд, мөнх хөнх тэнгэр, хас тэмдэг мөнх хөнх тэнгэрийг шүтэх үзэл, Монголчуудын мөнх хөх тэнгэрийг шүтэх философи,