Бүтээлийн нэр
Шүүхийн бие даасан болон шүүгчийн хараат бус байдлын баталгаа: Шүүгчийн томилгоо
Зохиогч
Пүрвээгийн Баттулга
Мөнхбатын Мөнхжаргал
Жаргалсайханы Хунан
Тэмдэглэл
Хэвлэн нийтлэгч: Нээлттэй Нийгэм Форум
Хэлбэр
Судалгааны тойм & Тойм судалгаа
Салбар
Шүүх эрх мэдэл
Бүтээлийн товч
Эрх зүйт төрийн үндэс нь шүүхийн хараат бус байдлыг хангах замаар хүний эрх, эрх чөлөөг хамгаалах явдал байдаг бөгөөд шүүхийн томилгооны механизм үүнд чухал нөлөөтэй гэж үздэг. Учир нь шүүгчийн үнэнч, шударга, хараат бус байдал нь шүүгчийг томилох механизмтай шууд холбоотой. Хэрэв шүүгч өөрийг нь томилсон, эсхүл шүүгчийг сонгон шалгаруулах, томилох процесст оролцдог субъектүүдээс ямар нэгэн байдлаар хараат байх юм бол шүүгчийг шударга шийдвэр гаргана гэж найдах боломжгүй бөгөөд энэ байдал нь тухайн орны эрх зүйн тогтолцооны хүлээн зөвшөөрөгдөх чанарыг бүхэлд нь доош татдаг аюултай.
Улс орнуудад хэрэгжүүлж буй шүүхийн томилгооны процедур адил биш боловч үүнийг томилох болон сонгох механизм гэж хоёр ангилж болно.
Манай улсын хувьд шүүгчийг сонгон шалгаруулаад томилдог олон улсын сайн туршлагыг хэрэгжүүлдэг ба 2013 онд шүүхийн тухай багц хуулийг баталж шүүх эрх мэдлийн хүрээний эрх зүйн зохицуулалтыг шинэ түвшинд гаргаад байна.
Шүүгчийн эрх зүйн байдлын тухай хуулиар анхан шат, давж заалдах болон хяналтын шатны шүүхийн шүүгчид тавигдах шаардлагыг нарийвчлан зааж, нэр дэвшигчийг шалгах арга, ажиллагаа болон сонгон шалгаруулах тогтолцоонд зарчмын шинжтэй хэд хэдэн өөрчлөлт оруулсны зэрэгцээ шүүгчийг огцруулах, чөлөөлөх үндэслэл, журмыг нарийвчлан зохицуулсан эрх зүйн орчныг бүрдүүлээд байна.
Гэсэн хэдий ч шүүгчийн сонгон шалгаруулах болон шүүгч ид нэр дэвшигчийг үнэлэх арга, ажиллагаа нь дэвшилтэт байдлаар хэрэгжихгүй, шүүгчийг сонгон шалгаруулах ажиллагааг албан тушаалтан үзэмжийнхээ хүрээнд шийдвэрлэх бололцоо оршсоор байна. Мөн шүүхийн бүтэц, зохион байгуулалтын өөрчлөлтийн үед Үндсэн хуулийн дагуу шүүгч хугацаагүй томилогдох зарчим зөрчигдөж, зарим шүүгч албан тушаалаасаа чөлөөлөгдсөн, зарим шүүгчийг өөрийнх нь зөвшөөрөлгүй шилжүүлэн томилсон тохиолдол гарлаа.
Түүнчлэн шүүгчийн сонгон шалгаруулалт, томил гоонд голлох үүрэгтэй оролцдог Шүүхийн мэргэшлийн хороо, Шүүхийн ерөнхий зөвлөл (ШЕЗ) -ийн хараат бус, бие даасан байдал хангалттай хэмжээнд хангагдаагүй байна.
Улс орнуудад хэрэгжүүлж буй шүүхийн томилгооны процедур адил биш боловч үүнийг томилох болон сонгох механизм гэж хоёр ангилж болно.
Манай улсын хувьд шүүгчийг сонгон шалгаруулаад томилдог олон улсын сайн туршлагыг хэрэгжүүлдэг ба 2013 онд шүүхийн тухай багц хуулийг баталж шүүх эрх мэдлийн хүрээний эрх зүйн зохицуулалтыг шинэ түвшинд гаргаад байна.
Шүүгчийн эрх зүйн байдлын тухай хуулиар анхан шат, давж заалдах болон хяналтын шатны шүүхийн шүүгчид тавигдах шаардлагыг нарийвчлан зааж, нэр дэвшигчийг шалгах арга, ажиллагаа болон сонгон шалгаруулах тогтолцоонд зарчмын шинжтэй хэд хэдэн өөрчлөлт оруулсны зэрэгцээ шүүгчийг огцруулах, чөлөөлөх үндэслэл, журмыг нарийвчлан зохицуулсан эрх зүйн орчныг бүрдүүлээд байна.
Гэсэн хэдий ч шүүгчийн сонгон шалгаруулах болон шүүгч ид нэр дэвшигчийг үнэлэх арга, ажиллагаа нь дэвшилтэт байдлаар хэрэгжихгүй, шүүгчийг сонгон шалгаруулах ажиллагааг албан тушаалтан үзэмжийнхээ хүрээнд шийдвэрлэх бололцоо оршсоор байна. Мөн шүүхийн бүтэц, зохион байгуулалтын өөрчлөлтийн үед Үндсэн хуулийн дагуу шүүгч хугацаагүй томилогдох зарчим зөрчигдөж, зарим шүүгч албан тушаалаасаа чөлөөлөгдсөн, зарим шүүгчийг өөрийнх нь зөвшөөрөлгүй шилжүүлэн томилсон тохиолдол гарлаа.
Түүнчлэн шүүгчийн сонгон шалгаруулалт, томил гоонд голлох үүрэгтэй оролцдог Шүүхийн мэргэшлийн хороо, Шүүхийн ерөнхий зөвлөл (ШЕЗ) -ийн хараат бус, бие даасан байдал хангалттай хэмжээнд хангагдаагүй байна.
Түлхүүр үг
шүүхийн бие даасан байдал, шүүгчийн томилгоо, шилжүүлэн томилох, шүүгчид нэр дэвшигчийг үнэлэх, сонгон шалгаруулалт
Бичигдсэн огноо
2015-10-15
Хуудсын тоо
4
Хэл
Монгол
Бүтээл
Байршуулсан огноо
2020-10-05
Товч мэдээлэл үзсэн
3321
Бүрэн эхээр нь үзсэн
88
Эшлэлийн тоо
12
Санал болгож буй эшлэлийн загвар
П.Баттулга
М.Мөнхжаргал
Жаргалсайханы Хунан
“Шүүхийн бие даасан болон шүүгчийн хараат бус байдлын баталгаа: Шүүгчийн томилгоо” (2015), ... дахь/дэх тал.
Legaldata-аас унших боломжтой: https://legaldata.mn/b/790
Цуглуулганд нэмэх
Бүтээлийг цуглуулгандaa нэмэхийн тулд нэвтэрсэн байх шаардлагатай.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ

S2EP19. П.Намуун - Хууль бусаар мөрдөж мөшгих гэмт хэргийн шүүхийн шийдвэрт хийх дүн шинжилгээ
1 day ago

2025 оны 4 дүгээр сарын эрэлттэй бүтээлийн чансаа
1 week ago

“Легал дата"-ийн ТУЗ-ийн дарга, доктор, олон улсын арбитрч Т.Алтангэрэл Сингапурын Олон Улсын Арбитрын Төв, Хөрөнгө Оруулалтын Маргаан Шийдвэрлэх Олон Улсын Төв, БНСУ-ын Арилжааны Арбитрын Зөвлөлийн арбитрчаар томилогдон ажиллаж байна
2 weeks ago

2025 оны 3 дугаар сарын эрэлттэй бүтээлийн чансаа
1 month ago
ШҮҮХИЙН ШИЙДВЭРИЙН ХУРААНГУЙ
-
Монгол Улсын шүүхийн тухай хуулийн 47 дугаар зүйлийн 47.6 дахь хэсгийн холбогдох зохицуулалт Монгол Улсын Үндсэн хуулийг зөрчсөн тухай Үндсэн хуулийн цэцийн 2025 оны 02 дугаар дүгнэлтийн тойм
2025-05-08
-
Төлбөр төлөгчийн худалдан борлогдоогүй эд хөрөнгийг төлбөр авагч төлбөрт тооцон авахаас татгалзсан нөхцөлд гүйцэтгэх баримт бичгийг буцааж, түүнийг дахин гүйцэтгүүлэхээр ирүүлэхгүй байхаар хуульчилсан нь Үндсэн хууль зөрчсөн
2025-05-08
-
Тавиул мал зудад үрэгдсэний эрсдэлийг малчин хариуцах уу, малын эзэн хариуцах уу?
2025-05-05
-
Өлзийгийн Эрдэнэ-Очир
2025-05-09 Магистрын ажилдуудаж байна ! -
Мягмаржавын Уянга
2025-05-08 Магистрын ажилдуудаж байна ! -
Judilogy
2025-05-07 Мэдээллийн хуудасдуудаж байна ! -
Батцэнгэлийн Тэлмэн, Эрдэнэбаатар Эрхбилгүүн
2025-05-06 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Цэнджавын Амарсанаа
2025-05-02 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Баттулгын Дөлгөөн
2025-05-01 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Лхагвасүрэнгийн Галбадар М.Мөнхбаатар
2025-05-01 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Д. Отгонбаяр
2025-04-30 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Пүрэвжалын Намуун
2025-04-29 Эрх зүйн шүүмждуудаж байна ! -
Одонхүүгийн Мөнхсайхан
2025-04-29 Судалгааны тайландуудаж байна !