ҮХЦМХШАтХ-ийн 21 дүгээр зүйлийн 21.5 дахь хэсэгт иргэний гаргасан өргөдөл, мэдээллийн дагуу маргаан үүсгэхээс татгалзах үндэслэлүүдийг нэг бүрчлэн(4 үндэслэл) заасан байдаг. Хуулийнэ энэхүү зохицуулалтаас Цэц өөрийн санаачилгаар маргаан үүсгэх эсэх нь ҮХЦМХШАтХ-ийн 21 дүгээр зүйлийн 21.5 дахь хэсэгт заасан үндэслэлүүдээр хязгаарлагдахаар харагддаг ч эдгээр үндэслэлүүдийн аль нэг нь байхгүй байхад Цэц маргаан үүсгэхээс татгалздаг байна. Энэ байдлын талаар манай эрдэмтэн судлаачид өөр суурьтай байдаг судалгааны явцад тогтоогдсон.
Иймээс судлаачийн иргэдийн өргөдөл мэдээллийн дагуу ҮХЦ маргаан үүсгэх эсэхтэй холбоотой дээрх асуудлуудын талаар онолын болон практикийн үзэл баримтлалыг судалсны үндсэн дээр өөрийн байр суурийг тодорхойлж, үүнийхээ дагуу санал, дүгнэлтээ бичсэн болно.
Бүртгэлтэй бол нэвтрэх | Бүртгэлгүй бол бүртгүүлэх
[1] 20.1.Иргэн, байгууллага, албан тушаалтан Цэцэд өргөдөл, мэдээлэл, хүсэлтээ бичгээр гаргах бөгөөд түүнд дараахь зүйлийг тусгана:
1/ өөрийн нэр, хаяг, оршин суугаа газар, харилцах хэлбэр;
2/ түүний итгэмжилсэн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгчөөр оролцох хүний нэр, хаяг, албан тушаал, бусад шаардлагатай мэдээлэл;
З/ Үндсэн хуульд нийцээгүй гэж үзэж байгаа хууль тогтоомжийн нэр, батлан гаргасан он, сар, өдөр, дугаар, түүнчлэн Үндсэн хууль зөрчсөн гэж үзэж байгаа албан тушаалтны нэр, хаяг үйл ажиллагааны талаар;
4/ өөрийн шаардлагын үндэслэл, бусад нөхцөл байдал, тэдгээрийн нотолгоо;
5/ маргаж байгаа асуудлын талаархи өөрийн байр суурь;
6/ Цэцээр шийдвэрлүүлэхээр тавьж байгаа шаардлага;
7/ Үндсэн хууль болон энэ хуулийн ямар зүйл, хэсэг, заалтыг үндэслэн Цэцэд хандаж байгаа;
8/ хавсаргасан бичиг баримт болон холбогдох хүмүүсийн нэрсийн жагсаалт, тодорхой хаяг.
[2] Ц.Сарантуяа “Үндсэн хуулийн процессын эрх зүй: Суурь ойлголт, тулгамдсан асуудал” УБ., 2005. 203 дахь тал.
[3] Үндсэн хуулийн цэцэд маргаан хянан шийдвэрлэх ажиллагааны тухай хуулийн 21 дүгээр зүйлийн 4 дэх хэсэг.
[4] Ц.Сарантуяа “Үндсэн хуулийн цэцэд маргаан хянан шийдвэрлэх ажиллагаанд холбогдох зарим асуудал” Монголын төр, эрх зүй сэтгүүл УБ., 2004. №4. 8 дахь тал
[5] Ц.Сарантуяа “Үндсэн хуулийн процессын эрх зүй: Суурь ойлголт, тулгамдсан асуудал” УБ., 2005. 165 дахь тал.
[6] Г.Совд “Монгол улсын Үндсэн хулийн цэцийн тухай хуулиудын тайлбар” УБ., 1999. 125 дахь тал.
[7] http://www.dnn.mn/?vfile=5&vmet_id=27961&vmet_main=4819. Үндсэн хуулийн цэцийн Тамгын газрын дарга Ч.Дашнямын нийтлэл. /Хамгийн сүүлд 2012 оын 12 сарын 04-нд хандсан./
[8] Судалгааг Үндсэн хуулийн цэцийн тамгын газраас авсан болно.
[9] Б.Чимид “Төр, нам эрх зүйн шинэтгэлийн эгзэгтэй асуудал”(II дэвтэр) УБ., 2008. 234 дэх тал.
[10] Ж.Амарсанаа “Ардчилсан эрх зүйт ёс” УБ., 2009. 35 дахь тал)
[11] http://www.legalinfo.mn/law/details/1013?lawid=1013. "Монгол Улсын 2007 оны төсвийн тухай хууль батлахдаа 250.0 сая төгрөгийг улсын их хурлын тойрог бүрт хуваарилсан нь үндсэн хуулийн холбогдох заалтыг зөрчсөн эсэх тухай маргааныг эцэслэн хянан шийдвэрлэсэн тухай" Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн тогтоол. Улаанбаатар хот. 2007 оны 6 дугаар сарын 22-ны өдөр
[12] Магадгүй бага суудлын хуралдаанд оролцсон цэцийн гишүүд энэхүү асуудлаар маргаан үүсгэсэн тохиолдолд иргэдийн мэдээлэлд дурдсан асуудлаар цэц Үндсэн хууль зөрчөөгүй гэсэн шийдвэрийг гаргачихвал цэцийн гишүүнээр хуульч биш хүн томилогдох боломж бүрэн нээлттэй болно гэж болгоомжилсон байж болох юм.
[13] ҮХЦМХШАТХ-ийн 21 дүгээр зүйлийн 21.5.4 дэх заалт
МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ

S2EP19. П.Намуун - Хууль бусаар мөрдөж мөшгих гэмт хэргийн шүүхийн шийдвэрт хийх дүн шинжилгээ
1 day ago

2025 оны 4 дүгээр сарын эрэлттэй бүтээлийн чансаа
1 week ago

“Легал дата"-ийн ТУЗ-ийн дарга, доктор, олон улсын арбитрч Т.Алтангэрэл Сингапурын Олон Улсын Арбитрын Төв, Хөрөнгө Оруулалтын Маргаан Шийдвэрлэх Олон Улсын Төв, БНСУ-ын Арилжааны Арбитрын Зөвлөлийн арбитрчаар томилогдон ажиллаж байна
2 weeks ago

2025 оны 3 дугаар сарын эрэлттэй бүтээлийн чансаа
1 month ago
ШҮҮХИЙН ШИЙДВЭРИЙН ХУРААНГУЙ
-
Монгол Улсын шүүхийн тухай хуулийн 47 дугаар зүйлийн 47.6 дахь хэсгийн холбогдох зохицуулалт Монгол Улсын Үндсэн хуулийг зөрчсөн тухай Үндсэн хуулийн цэцийн 2025 оны 02 дугаар дүгнэлтийн тойм
2025-05-08
-
Төлбөр төлөгчийн худалдан борлогдоогүй эд хөрөнгийг төлбөр авагч төлбөрт тооцон авахаас татгалзсан нөхцөлд гүйцэтгэх баримт бичгийг буцааж, түүнийг дахин гүйцэтгүүлэхээр ирүүлэхгүй байхаар хуульчилсан нь Үндсэн хууль зөрчсөн
2025-05-08
-
Тавиул мал зудад үрэгдсэний эрсдэлийг малчин хариуцах уу, малын эзэн хариуцах уу?
2025-05-05
-
Өлзийгийн Эрдэнэ-Очир
2025-05-09 Магистрын ажилдуудаж байна ! -
Мягмаржавын Уянга
2025-05-08 Магистрын ажилдуудаж байна ! -
Judilogy
2025-05-07 Мэдээллийн хуудасдуудаж байна ! -
Батцэнгэлийн Тэлмэн, Эрдэнэбаатар Эрхбилгүүн
2025-05-06 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Цэнджавын Амарсанаа
2025-05-02 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Баттулгын Дөлгөөн
2025-05-01 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Лхагвасүрэнгийн Галбадар М.Мөнхбаатар
2025-05-01 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Д. Отгонбаяр
2025-04-30 Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлдуудаж байна ! -
Пүрэвжалын Намуун
2025-04-29 Эрх зүйн шүүмждуудаж байна ! -
Одонхүүгийн Мөнхсайхан
2025-04-29 Судалгааны тайландуудаж байна !