Энэхүү судалгаагаар байгаль орчны бохирдолтой холбогдон шүүхээр шийдвэрлэгдсэн хэрэг маргаанд дүн шинжилгээ хийж, тухайн шүүхийн шийдвэрт хөндөгдөж болох эрх зүйн асуудлыг нэгтгэн дүгнэж, судлаачийн байр сууриа илэрхийлэхийг зорьсон болно.

Бид судалгааны хүрээнд байгаль орчин, түүний бохирдолтой холбогдуулж гаргасан иргэний болон захиргааны нэхэмжлэлтэй тус бүр 5 хэрэг, хүрээлэн байгаа орчны асуудлаар нийтийн ашиг сонирхлыг төлөөлсөн захиргааны нэхэмжлэлтэй 5 хэрэг, нийт 15 шүүхийн шийдвэрт дүн шинжилгээ хийлээ. Эдгээр сонгосон шийдвэрийн хувьд байгаль орчин, түүний бохирдолтой холбоотой шүүхийн шийдвэр дотроос тухайн маргаан дээр онолын маргаан бүхий асуудлыг дэвшүүлж болохоор хийгээд процесс ажиллагааны хувьд ач холбогдолтой шийдвэрүүдийг багтаахыг зорьсон болно. Тодруулбал, иргэний хэргийн хувьд байгаль орчны бохирдлыг нөхөн төлүүлэх эрх зохицуулалтын хувьд маргаантай асуудал байдаг бол захиргааны хэргийн хувьд байгаль орчны үнэлгээ, тусгай зөвшөөрөлтэй холбоотой онолын маргаантай асуудал юм. Харин хүрээлэн байгаа орчны асуудлаар нийтийн ашиг сонирхлыг төлөөлөн нэхэмжлэл гаргасан хэргийн хувьд нэхэмжлэгч болох төрийн бус байгууллагын нэхэмжлэл гаргах эрх нь маргаантай асуудал хийгээд бусад шүүхийн процесс ажиллагааны ач холбогдлыг тодруулах үүднээс дүн шинжилгээ хийх шийдвэрийг сонгон авч судаллаа. Шийдвэр тус бүрийн дүн шинжилгээг гүйцэтгэхдээ тухайн
хэргийн хувьд эцсийн шийдвэр болох холбогдох шатны шүүх хуралдааны шийдвэрийг сонгож авсан болно. Гэхдээ зарим хэргийн хувьд хяналтын шатны шүүх хуралдаанаар хэрэг хянан хэлэлцээд анхан шатны шүүх рүү дахин хянуулахаар буцаасан тохиолдолд тухайн хэргийн эцсийн шийдвэр гараагүй байгаа гэж үзэн Улсын дээд шүүхээр хянагдсан тогтоолыг сонгон авч дүн шинжилгээ хийсэн тохиолдол байгааг анхаарна уу.

Шүүхийн шийдвэрийн дүн шинжилгээ нь эрх зүйн салбарт шинэ тутам хөгжиж буй судалгааны ажлын нэгэн төрөл болохын хувьд уг судалгааны ажлаар байгаль орчин, түүний бохирдолтой холбоотой шүүхийн шийдвэр хэмээн хамрах хүрээг тодорхойлж, тухайн хэрэг дээр үүсэж болох онолын маргаантай асуудал болон хэрэг хянан шийдвэрлэх процесс ажиллагаа зөв хийгдсэн эсэх зэрэг асуудлыг авч үзэв. Уг судалгааны ажилд хамрагдсан зарим шүүхийн шийдвэрийн хувьд өөр судалгаанд эшлэгдэх, жишээ, тохиолдол байдлаар дурдагдах зэргээр тус шийдвэрт хамаарах бусад судлаачийн үзэл санаа тусгагдсан шүүхийн шийдвэр багтсан боловч тэдгээр судалгааны бүтээл нь шүүхийн шийдвэрийн дүн шинжилгээ хэлбэрээр өмнө нь бичигдээгүй байна. Эндээс харахад байгаль орчин, түүний бохирдолтой холбоотой шүүхийн шийдвэрт дүн шинжилгээ хийсэн судалгаа, шинжилгээ урьд нь ховор
хийгдэж байсан болов уу.

Захиргааны хэргийн шүүхийн шийдвэр, Байгаль орчны менежментийн төлөвлөгөө, Хүрээлэн байгаа орчны асуудлаар нийтийн ашиг сонирхлыг төлөөлөн нэхэмжлэл гаргах